Tekel Konumundaki Araç Muayene İstasyonları Denetimsiz Bırakılmış

CHP İstanbul Milletvekili Ali Gökçek, ülke genelinde hizmet veren ve periyodik araç

muayenesinde yetkili ve görevli tek kuruluş olan TÜVTÜRK’ün istasyonlarının adeta

denetimsiz bırakıldığını belirterek Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu’na soru

önergesi verdi. CHP’li Gökçek, “Türkiye'de periyodik araç muayenesinde yetkili ve görevli tek

kuruluş olan TÜVTÜRK’ün istasyonları gerektiği gibi denetlenmemekte, araç muayenesinde tekel

konumunda olan şirket adeta devlet denetiminden azade kılınmaktadır. 2023 yılı itibariyle,

TÜVTÜRK’ün bir binek otomobil muayenesi için 1.149,60 TL talep ettiği göz önüne alındığında,

ilgili istasyonlarının ciddi ve sıkı bir denetimden geçirilmesi elzemdir” dedi.

Sayıştay Başkanlığı tarafından hazırlanan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 2022 yılı raporuna göre;

Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğü TÜVTÜRK araç muayene istasyonlarının

denetimlerinde 14 personel; mesleki yeterlilik eğitim ve belgelendirme denetimlerinde 19 personel,

yol kenarı taşıt ve işletme denetimlerinde 18 personel; demiryolu araçları, demiryolu eğitim ve sınav

merkezleri, bakımdan sorumlu kuruluş, tren makinisti, kamu hizmeti yükümlülüğü denetimlerinde 22

personel; tehlikeli maddelerin karayolu ve demiryolu ile taşınmasına yönelik işletme ve araç

denetimlerinde 14 personel çalıştırmaktadır. Genel Müdürlüğün görev, yetki ve sorumluluk alanının

karayolu, demiryolu ile tehlikeli mal ve kombine taşımacılığı gibi kapsamlı alanlar olduğu da göz

önünde bulundurulduğunda denetim faaliyetlerini yürüten personel sayısının yeterli olmadığı

görülmektedir.

Bahse konu faaliyetlerden biri olan araç muayene istasyonlarına ilişkin denetimlerin yetersizliğine

dikkati çeken CHP’li Gökçek, “Genel Müdürlük personeli tarafından 2019 yılında 9, 2020 yılında 8,

2021 yılında 45 adet araç muayene istasyonuna yerinde denetim yapılmış. Oysa ülkemizde 210 sabit, 5

motosiklet, 74 gezici ve 13 gezici traktör istasyonu olmak üzere toplam 302 adet istasyonda araç

muayene hizmeti veriliyor. Bu kapsamda ilgili birimde görev yapan 14 personel ile bu istasyonlara

ilişkin etkin bir denetim yapılabilmesi mümkün değil. Periyodik araç muayenesinde yetkili ve görevli

tek kuruluş olan TÜVTÜRK’ün istasyonları gerektiği gibi denetlenmiyor, araç muayenesinde tekel

konumunda olan şirket adeta devlet denetiminden azade kılınıyor. 2023 yılı itibariyle, TÜVTÜRK’ün

bir binek otomobil muayenesi için 1.149,60 TL talep ettiği göz önüne alındığında, ilgili istasyonlarının

ciddi ve sıkı bir denetimden geçirilmesi şarttır” değerlendirmesinde bulundu.

CHP’li Gökçek, Bakan Uraloğlu’na aşağıdaki soruları yöneltti:

1- 2022 yılında gerçekleştirilen araç muayene istasyonu denetimi sayısı kaçtır?

2- 2023 yılının ilk 9 ayında gerçekleştirilen araç muayene istasyonu denetimi sayısı kaçtır?

3- Araç muayene istasyonlarının gerektiği gibi denetlenmediği yönündeki Sayıştay

değerlendirmesi üzerine alınan tedbirler neler olmuştur?

4- 2022 yılında ülke genelinde kaç araç muayenesi gerçekleştirilmiştir? Bu muayenelerden

TÜVTÜRK’ün aldığı hizmet bedeli toplamı ne kadar olmuştur?

5- 2023 yılının ilk 9 ayında ülke genelinde kaç araç muayenesi gerçekleştirilmiştir? Bu

muayenelerden TÜVTÜRK’ün aldığı hizmet bedeli toplamı ne kadar olmuştur?

6- TÜVTÜRK’ün muayene başına devlete ödediği vergi tutarı ne kadardır? TÜVTÜRK’ün 2022

ve 2023 yılının ilk 9 ayında ödediği vergi toplamının yıllara göre dağılımı nasıldır?

7- Araç muayenelerinde TÜVTÜRK’ün tekel pozisyonuna son verilmesi ve vatandaşlar lehine

bir düzenlemeye gidilmesi düşünülmekte midir?