Çarşamba ilçemizde yapılması planlanan ve halkımız nezdinde tereddüt uyandırarak, kamuoyunda sıklıkla gündeme gelen Biyokütle Enerji Santrali ve Tehlikesiz Atık Geri Kazanım İle Mangal ve Nargile Kömürü Üretim Tesisi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız tarafından hazırlanan rapor aşağıda bilgilerinize aynen sunulmaktadır.

         T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇED İZİN VE DENETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

        Samsun İli Çarşamba İlçesi Sınırları İçerisinde Yapılması Planlanan “Biyokütle Enerji Santrali” ve “Tehlikesiz Atık Geri Kazanım İle Mangal ve Nargile Kömürü Üretim Tesisi” Projeleri Bilgi Notu

        Konu: Biyokütle Enerji Santrali       

        Samsun İli, Çarşamba İlçesi, Eğercili Mahallesi sınırları içerisinde Oltan ve Köleoğlu Elektrik ve Enerji Üretimi Tic. A.Ş. tarafından yapılması planlanan “Biyokütle Enerji Santrali” projesi için Samsun Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından 19.07.2019 tarihli ÇED Gerekli Değildir Kararı verilmiştir.

        Kararın verilmesine müteakip basında birçok haber yer almış olup, 07.10.2019 tarihinde Samsun Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ve Bakanlığımız ÇED İzin Denetim Genel Müdürlüğü personelinin katılımı ile Nihai Proje Tanıtım Dosyası’nda yer alan bilgiler ile projenin planlandığı alanda arazi incelemesi yapılmıştır. Yapılan incelemede;

        1-Tesisin ÇED Yönetmeliği’nin Ek-2 Listesinin 44. Maddesi; “Elektrik, gaz, buhar ve sıcak su elde edilmesi için kurulan endüstriyel tesisler, (Toplam ısıl gücü 20 MWt- 300 MWt arası olanlar)” kapsamında değerlendirildiği,        

        2-Proje kapsamında kurulacak santral sahasının 33.675 m2, hammadde açık depolama sahasının ise 147.835 m2 olacağı ve 27 MWe (96,12 MWt) kapasitede planlandığı,

        3-Biyokütle enerji santrali tesisinde kullanılacak hammaddenin bahçe atığı olan ve kereste sektöründe değerlendirilemeyen ağaç kökleri (çam, kızılağaç, kavak vb.), ince dallar, kesim ve budama artıkları, fındık kabuğu, fındık zürufu, pirinç çeltik kavuzu, hasat sonrasında tarım arazisi üzerinde kalan çeltik sapı, mısır sapı vb. olacağı,

        4-Tesiste yakıt olarak kesinlikle fosil kökenli (Kömür, fue-oil, vb) yakıt kullanımı söz konusu olmayacağı, bunun dışında ömrünü tamamlamış lastik ya da diğer tehlikeli veya özel işleme tabi hiçbir atığın tesise kabul edilmeyeceği, yakıt ihtiyacının tamamen yerli ve yerel kaynaklardan (bölgedeki çiftçilerden) temin edileceği, yakıt temininde ithalata dayalı hammadde girişi söz konusu olmayacağı,

        5-Tesiste yakılacak biyokütle miktarının maksimum 630 ton/gün olacağı,

        6-Santral ünitesinin kurulacağı alanın önceden kömür eleme/paketleme ve depolama tesisi olarak inşa edildiği, söz konusu parsellerin köy yerleşik alanı sınırları içerisinde kalması sebebiyle 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında yapılacak bir işlem bulunmadığı,

        7- Biyokütle Enerjisi Hammadde (Tarımsal) Açık Depo Sahası olarak kullanılması planlanan parsellerin Çarşamba Büyük Ovası sınırları içinde kaldığı, talep edilen alanın Kuru Mutlak Tarım Arazisi olarak değerlendirildiği ancak İl Toprak Koruma Kurulu'nun 06.03.2019 tarihli kararı ile söz konusu alanın Biyokütle Enerjisi Hammadde (Tarımsal) Açık Depo Sahası için tarım dışı amaçlı kullanım izninin alındığı,

        8-ÇED Süreci içerisinde;

        Tarım alanları açısından Samsun Tarım ve Orman İl Müdürlüğünün,

        Yeraltı ve yüzey suları açısından DSİ 7. Bölge Müdürlüğünün,

        Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kanunu açısından Samsun Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünün,

        Tesise Ulaşım ve bağlantı yolları için Karayolları 7. Bölge Müdürlüğünün,

        Afete maruz alanlar kapsamında İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğünün,

        Çevre Düzeni ve imar planı açısından Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün,

        Elektrik dağıtımı açısından TEİAŞ 10. Bölge Müdürlüğünün uygun görüşünün alındığı,

        9-Tesiste Yakılacak biyokütleden kaynaklanacak olan baca gazı emisyonları için elektrostatik filtre önleyici tedbirinin alınacağı, mevzuatta belirtilen sınır değerlerin sağlanacağı ve Sürekli Emisyon İzleme sisteminin kurularak anlık baca gazı ölçümlerinin yapılacağı ve 7/24 kayıt altına alınacağı,

        10-Enerji üretimi esnasında gerek buhar eldesinde gerekse soğutma suyu olarak kullanılacak suların açılacak yeraltı kuyularından sağlanacağı, herhangi bir kimyasal işlemden geçirilmeyeceği,

        11-Proses sonucu 38 ton/gün kül atığı oluşacağı, bu külün multi siklonlarda biriktirileceği, sızdırmaz ortamlarda geçici olarak depolanacağı daha sonra lisanslı atık taşıma araçları ile endüstriyel atık depo alanlarına taşınacağı, ayrıca alternatif olarak kül atıkları yan ürün niteliği taşımakta olduğundan gübre ve çeşitli endüstri alanlarında alternatif hammadde (inşaat, çimento yapımı, beton üretiminde, yol yapım işlerinde, asfalt agregası) olarak kullanılabileceği,

        12-Santral sahasının kurulacağı alanda inşaat ve kurulum çalışmalarının devam ettiği,

        13-Proje alanlarına en yakın yerleşim biriminin 890 m kuzeydoğusunda Irmaksırtı Mahallesi olduğu, açık depo sahasının 65 m kuzeyinde Kutluser İnşaat, Seramik Deposu, 320 m kuzeyinde İstikbal Mobilya Fabrika ve Depo Sahası ile 400 m güneyinde, 540 m güneybatısında ve 225 m güneyinde Hayvan Yetiştirme Tesisleri bulunduğu,

        Hususları tespit edilmiştir.

        Tehlikesiz Atık Geri Kazanım İle Mangal ve Nargile Kömürü Üretim Tesisi

        Samsun İli, Çarşamba İlçesi, Çınarlık Mahallesi sınırları içerisinde C6 Group Karbon Üretim San. ve Tic. A.Ş. tarafından yapılması planlanan “Tehlikesiz Atık Geri Kazanımı ile Mangal ve Nargile Kömürü Üretim Tesisi” projesi için Samsun Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından 05/09/2019 tarihinde “ÇED Gerekli Değildir Kararı” verilmiştir.

        Kararın verilmesine müteakip basında birçok haber yer almış olup, 07.10.2019 tarihinde Samsun Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ve Bakanlığımız ÇED İzin Denetim Genel Müdürlüğü personelinin katılımı ile Nihai Proje Tanıtım Dosyası’nda yer alan bilgiler ile projenin planlandığı alanda arazi incelemesi yapılmıştır. Yapılan incelemede;

        1- Tesisin ÇED Yönetmeliği’nin Ek-2 Listesinin 5. Maddesi; “İnşaat yıkıntı ve hafriyat atıkları hariç olmak üzere günlük kapasitesi 100 ton’un altında olan atıkların kompostlaştırıldığı ve/veya diğer tekniklerle geri kazanıldığı, yakıldığı (Oksitlenme yoluyla yakma, piroliz, gazlaştırma, plazma vb. termal işlemler), düzenli depolandığı ve/veya nihai bertarafının yapıldığı tesisler” kapsamında değerlendirildiği,

        2-Söz konusu proje ile tarım ve orman ürünü atıklarının piroliz teknolojisi kullanılarak geri kazanılmasının amaçlandığı,

        3-Tesiste kullanılacak hammaddenin bahçe atığı olan ve kereste sektöründe değerlendirilemeyen ağaç kökleri (çam, kızılağaç, kavak vb.), ince dallar, kesim ve budama artıkları, fındık kabuğu, fındık zürufu, pirinç çeltik kavuzu, hasat sonrasında tarım arazisi üzerinde kalan çeltik sapı, mısır sapı vb.

        4-Tesiste yakıt olarak kesinlikle fosil kökenli (Kömür, fue-oil, vb) yakıt kullanımı söz konusu olmayacağı, tarım ve orman artıklarının geri kazanımının gerçekleştirileceği, bunun dışında ömrünü tamamlamış lastik ya da diğer tehlikeli veya özel işleme tabi hiçbir atığın tesise kabul edilmeyeceği, yakıt ihtiyacının tamamen yerli ve yerel kaynaklardan (bölgedeki çiftçilerden) temin edileceği, yakıt temininde ithalata dayalı hammadde girişi söz konusu olmayacağı,

        5-Tesiste geri kazanılacak tehlikesiz atık miktarının 96 ton/gün olacağı, 32 ton/gün nargile ve mangal kömürünün üretileceği, üretim esnasında oluşacak atık ısıdan 0,432 MWe enerjisinin üretiminin planlandığı,

        6-Tesisin kurulacağı alanın önceden kömür eleme/paketleme ve depolama tesisi olarak kullanıldığı, söz konusu parsellerin 1/1000 ölçekli onaylı imar planlarının bulunduğu, imar planlarında Konut Dışı Kentsel Çalışma Alanı olarak ayrıldığı,

        7- Toz emisyonları için  %90 verimle çalışacak olan jet-pulse torbalı filtrelerin kurulacağı, Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nde belirtilen sınır değerler sağlanarak atmosfere verileceği,

        8-Tesisin ana amacının tehlikesiz atık geri kazanım olduğu, enerji santrali niteliği taşımadığı, yalnızca piroliz işlemi esnasında oluşacak atık ısıdan elektrik enerjisi üretileceği, üretilen elektrik enerjisinin tesis bünyesinde kullanılacağı,        

        9-Soğutma sistemi hava ile çalışacağından herhangi bir soğutma suyu ihtiyacı ve bu ihtiyaca bağlı atık su oluşumunun söz konusu olamayacağı, tesisten kaynaklanacak herhangi bir atıksu deşarjının olmayacağı,

        10-Tesiste ilk yanma esnasında yakıt olarak kullanılacak biyokütleden 480 kg kül atığının oluşacağı, oluşacak kül atığının kapalı bir şekilde kül depolarında geçici olarak biriktirileceği, yapılacak analiz sonucuna göre alternatif hammadde ya da arazi alanlarının ıslahında kullanılmak üzere piyasaya arz edileceği veya atık bertaraf firmaları ile düzenli depolama tesislerine gönderilerek bertarafı sağlanacağı,

        11-Tesisin kurulacağı alanda inşaat ve kurulum çalışmalarının başlamadığı,

        12-Proje sahasının güneyinde Akaryakıt İkmal İstasyonu ile 150 m mesafede Albayrak Demir-Çelik ve İnşaat Malzemeleri Depolama ve Satış Tesisi, 200 m güneydoğusunda Polfisan Çocuk Oyun Grupları ve Spor Kondisyon Aletleri Üretim Tesisi bulunduğu, alanın etrafında drenaj kanalı ve kavaklıkların bulunduğu,

        Hususları tespit edilmiştir.

        Sonuç olarak;

        Karara esas Nihai Proje Tanıtım Dosyası ve arazi inceleme çalışmaları neticesinde, bahse konu iki (2) projede de;

        ÇED Yönetmeliği ve ilgili mevzuatlar doğrultusunda işlemin yapılmış olduğu, ilgili kurum kuruluşlardan ÇED Süreci içerisinde uygun görüşlerin alındığı, hava emisyonu, atıksu ve oluşan kül ile ilgili çevresel etkilerinin dosya içerisinde değerlendirildiği, mer’i mevzuat kapsamında belirlenen sınır değerlerin sağlandığı, bölgedeki biyokütle potansiyelinin değerlendirilmesine yönelik bir yatırım olduğu, böylece bölgede oluşan çevresel kirliliğin ve anız yangınlarının önüne geçileceği kanaatine varılmış olup, ÇED Gerekli Değildir Kararları’nın 2872 Sayılı Çevre Kanunu, ÇED Yönetmeliği ve ilgili mevzuat hükümlerine uygun alındığı mütalaa edilmektedir.

        Bununla birlikte Bakanlığımız/İl Müdürlüğü tarafından gerek inşaat gerekse işletme döneminde, Nihai Proje Tanıtım Dosyasında belirtilen taahhütlere ve Yönetmelik sınır değerlerine uyulup uyulmadığı hususunda denetlemeler gerçekleştirilecektir.

        Kamuoyuna saygıyla duyurulur.