Altın Çiçek Yağ Bitkisi Kanola Can Bula

Yağ bitkisi olan Kanola (Brassica napus), Kolza’nın ıslahı sonucu elde edilmiş bir kültür bitkisidir. Önceki yıllarda, bitki; canlılara zararlı olarak belirlenen Erüsik Asit ve Glukosinolat  içermesi nedeniyle üretimi tercih edilmemiş ve fakat bitkisinin aksine, yağının zararlı olmadığının anlaşılmasıyla insanlar ve çiftlik hayvanları için gıda maddesi olarak kullanılmaya başlanmıştır.

Kanola yağının da tıpkı Soya Fasulyesi yağında olduğu gibi, endüstride akla hayale gelmeyecek kadar çok gıda dışı kullanım alanları vardır. Spot piyasalardaki fiyatının durumuna göre mum, ruj, sanayi yağları, gazete mürekkebi, biyoyakıt gibi ürünlerin üretiminde yenilenemez petrol bazlı yağların yerini alabilmektedir.

2021 yılında Ülkemizde 376.017 da alanda ve en fazla Tekirdağ, Edirne ve Konya İllerimizde üretilmekte olup İlimizde ise aynı yıl toplamda 125 da alanda 350 kg/ da verimle üretilen Kanola’da; Bakanlığımız desteği ile bitkinin bilinirliğinin ve üretiminin yaygınlaştırılması çalışmaları başlatılmıştır. Konu ile ilgili olarak Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğümüzce 19 Mayıs, Atakum, Lâdik, Kavak, Havza, Bafra ve Vezirköprü olmak üzere toplam 7 ilçede 6000 da alanda TAKEP talimatı kapsamında projelendirme yapılmıştır.

Projenin ilk ayağında Tekirdağ Önder Çiftçi Üretim ve Pazarlama Kooperatifi ile bilgilendirme çalışması için Yönetim Kurulu Başkanı İmdat GÜNGÖR, Genel Müdür Ali Hakan DOĞANUZ ve Ziraat Mühendisi Süleyman BEZİRGÂN İl Müdürlüğümüzü ziyaret etmişler ve 24 Haziran 2022 tarihinde İl Müdürlüğümüzde; İlçe Müdürleri, teknik personel, Projeye dâhil İlçelerimizdeki Ziraat Odaları ve serbest girişimcilerin katılım sağladığı bir Bilgilendirme Toplantısı yapılmıştır. Toplantıda; Önder Çiftçi Kooperatifi Genel Müdür Ali Hakan DOĞANUZ tarafından ‘Kanaola Tarımı, Hastalık ve Zararlı Mücadelesi’, Kooperatif Yönetim Kurulu Başkanı İmdat GÜNGÖR tarafından ise ‘Kanola Üretiminde Uygulanan Sözleşmeli Tarım’ hakkında bilgi verilmiştir.

Konu ile ilgili bir açıklama yapan Samsun İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim SAĞLAM: “Kışlık ve yazlık olmak üzere iki fizyolojik döneme sahip yağ bitkisi olan Kanola, Samsun İlimizde kışlık olarak, kışlık hububatta münavebe bitkisi olarak değerlendirilmektedir. Kanola, tanelerinde bulunan % 38- 50 yağ ve % 16- 24 protein ile önemli bir yağ bitkisidir. Bitkisel yağ kaynağı olarak yağlı tohumlu bitkiler olan ayçiçeği, soya, pamuk ve yer fıstığı arasında üretim açısından üçüncü sırayı almaktadır. Dünyada yıllık üretimi 22 milyon ton civarındadır. Ülkemizde ise Balkanlardan  gelen yurttaşlarımız aracılığı ile Kolza adı ile 1960'lı yıllarında getirilmiş ve Trakya'da ekim alanı bulmuştur. Rapiska, Rapitsa, Kolza gibi isimlerle de bilinir.

Ancak Kolza ürününün yağında insan sağlığına zararlı Erüsik Asit, küspesinde de hayvan sağlığına zararlı Glukosinolat bulunması nedeniyle 1979 yılında ekimi yasaklanmıştır. Eskiden Kolza olarak isimlendirilen çeşitlerdeki % 45- 50 oranındaki Erüsik Asit içeriğinin, zaman içinde ıslah çalışmaları ile % 0 düzeyine düşürülmesi Kolzanın bitkisel yağ ihtiyacı için yeniden üretime alınmasını sağlamıştır. Türkiye'de bitkisel yağ açığını kapatmak amacıyla Kanola tarımının yaygınlaşması için çalışmalar sürmektedir.

İlimiz, tarımsal potansiyeli yüksek olan ve geçmişte Kanola tarımı yapılan iller arasındadır. Özellikle Buğday tarımı yapılan ve sulama imkânı kısıtlı olan köy ve mahallelerimizde buğdaya münavebe bitkisi olarak Kanola üretimi ile yağlı tohum açığımızı kapatmayı planlamaktayız. Dünyanın son yıllarda geçirdiği süreç, tarımın ve tarımsal üretimin ne kadar önemli olduğunu bize göstermiştir. Kanola üretiminde Samsun Üreticisi başarılı olacaktır ortalama verimimiz ülke ortalamasının altına düşmeden 6000 da lık bir alanda üretimi hedeflemekteyiz. Bize bu konuda destek veren Bakanlığımız Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü Önder Çiftçi Üretim ve Pazarlama Kooperatifine teşekkür ediyorum.“ dedi.